preeclamsia f somali.

 

Preeclampsia waa xaalad caafimaad daro oo ku dhaca haweenka uurka leh, taasoo keenta korodhka

cadaadiska dhiigga iyo calaamado kale oo ukeni kara khatar caafimaad oo weyn, labadaba hooyada iyo

ilmuhu. Preeclampsia waxay badanaa dhacdaa ka dib toddobaadka 2oaad ee uurka, waxaana laga

yaabaa inay keento dhaawac ku yimaada xubnaha sida kelyaha ama beerka.

 

Calaamadaha Preeclampsia:

• Cadaadis dhiig sare: Cadaadiska dhiigga ayaa ka badan 140/90 mm Hg.
• borotiin ka muuqda kaadida: Caadi ahaan, waxaa loo ogaan karaa in borotiin ka muuqdo

kaadida.

• Barar: Sida bararka gacmaha, wejiga, ama lugaha.
• Madax xanuun daran, oo laga yaabo inay ku xiran tahay daaweynta.
• Dhibaatooyinka aragga: Sida arag muuqaal la'aan ama goobo lagu arko.
• Xanuun xagga kore ee caloosha (sida meelaha caloosha iyo garabka midig).
• Lama filaan oo miisaan  ukorodhka (miisaan badan oo ku kordha hal toddobaad).

 

Sababaha iyo Halista Preeclampsia:

Preeclampsia waxa uu inta badan ku yimaadaa uurka kadib, laakiin waxaa jira arrimo halis ah

oo kordhin kara fursadaha in haweeneyda ay ku dhacdo xaaladdan:

 

• Uurka ugu horeeya (haweenka uurka ugu horeya).
• Da'da: Hooyooyinka aad u yaryar (ka yar 20 sano) ama kuwa aad u da'da weyn (ka weyn 35 sano).
• Dhibaatooyinka caafimaad: Hooyooyinka qaba cadaadis dhiig sare, sonkorowga, ama dhibaatooyin kelyo.
• Culeyska jidhka: Haweenka qaba cayilnaanta sare waxay leeyihiin halis sare oo ay ku dhacdo preeclampsia.

 

Tallaabooyinka Daaweynta Preeclampsia:

Preeclampsia waa la daaweyn karaa iyadoo laga eegayo xaddiga xaaladda iyo waqtiga uu uurku marayo:

• Cadaadiska dhiigga la xakameeyo: Waxaa la siin karaa daawooyinka cadaadiska dhiigga

lagu xakameeyo.

• Daryeel joogto ah: Hooyada iyo ilmaha si joogto ah ayaa loo kormeerayaa iyadoo la isticmaalayo

baaritaanno sida baaritaanka kaadida iyo dhiigga.

• Magnesium sulfate: Haddii xaaladdu xoogeysato, waxay isticmaali karaan magnesium sulfate

 si looga hortago xanuunka loo yaqaan 'eclampsia'.

• Dhalid: Xaaladda preeclampsia ee daran, gaar ahaan haddii ilmaha ama hooyadu halis

ku tahay, waxaa la dooran karaa in uurka la joojiyo oo ilmaha la dhalo.

 

Kala-bax iyo Xaaladaha Preeclampsia:

Preeclampsia waxay leedahay heerar kala duwan, iyadoo cadaadiska dhiigga uu gaarayo

heerar kala duwan:

• Cadaadis dhiig sare (preeclampsia mid khafiif ah): 140/90 mm Hg ama ka badan

laakiin aan gaarin 160/110 mm Hg.

• Cadaadis dhiig sare oo daran (preeclampsia mid daran): 160/110 mm Hg ama ka badan.

Halkan waxaa laga yaabaa inay jiraan calaamado sida madax xanuun culus, dhibaatooyin aragga,

iyo culeysyo xubnaha gudaha ah.