Dhiig yarida xilliga uurka.
Dhiig yarida hooyada uurka leh waa xaalad caafimaad daro oo hooyada uurka leh ay ka dareemayso
yaraanta heerka dhiigga, gaar ahaan hemoglobin(Hb), taas oo si muhiim ah u
qaabilsan gudbinta oksijiinta unugyada jirka.
Hooyooyinka uurka leh waxay u badan tahay inay la kulmaan dhiig
yari, sababtoo ah jirka ayaa u baahan in uu soo saaro dhiig dheeraad ah si uu u
taageero koritaanka ilmaha iyo isbeddelada kale ee uurka.
Sababaha ugu waaweyn ee dhhig yari ku keenta hooyada uurka
leh:
- Yaraanta
birta: Hooyooyinka uurka leh waxay u baahan yihiin bir dheeri ah si ay
u taageeraan horumarka ilmaha, taasoo sababi karta in birta jirka uusan ku
filneyn, taasoo keenta anemia iron-deficiency.
- Isbeddelka
dhiigga: Uurka wuxuu sababi karaa in xubnaha dhiigga ee hooyadu ay ku
jiraan xaalad dheeraad ah, taas oo keenta in heerka hemoglobin uu hoos u
dhaco.
- Cunto
xumo: Cuntada aan ku filneyn ee ay hooyadu qaadato waxay sidoo kale
sababi kartaa yaraanta nafaqooyinka muhiimka ah sida folate, birta, iyo
B12, kuwaas oo muhiim u ah samaysashada dhiigga caafimaadka qaba.
Calaamadaha dhiig yarida ee hooyada uurka leh:
- Daal
iyo tabar-darro
- Heerka
neefsashada oo kacsan
- Lahaanshaha
midab la’aan maqaarka ama miiqma
- Dhibaatooyinka
caloosha sida matag ama calool xanuun
Daaweynta dhiig yarida ee hooyada uurka leh:
- Cuntooyinka
nafaqo leh: Hooyooyinka uurka leh waxaa lagula talinayaa inay cunaan
cuntooyin hodan ku ah birta (sida hilibka cas, kalluunka, iyo digirta) iyo
folate (sida khudaarta cagaaran iyo miraha) si ay u taageeraan caafimaadka
dhiigga.
- Daawooyinka
birta: Dhakhaatiirta ayaa badi kuu qori doona kiniinada birta si loo
kordhiyo heerarka birta ee jirka, haddii hooyadu ay leedahay dhiig yari sababtoo
ah bir la'aan.
- Folate
iyo Vitamin B12: Xitaa haddii ay jiraan qasabna aysan jirin baahiyo
kale oo dheeri ah, dhakhaatiirta ayaa badiyaa ku talin kara in la qaato
waxyaabo kale oo nafaqo ah sida folate ama B12 si looga hortago dhiig yari
ka dhalata nafaqo xumo.
Had iyo jeer waxaa muhiim ah in hooyada uurka leh ay la
tashato dhakhtarka si loo qiimeeyo xaaladda caafimaad iyo in la helo qorshe
daaweyn oo ku habboon.
0 Comments