Dhiig yarida xilliga uurka.

            

               

              Dhiig yarida xilliga uurka.

Dhiig yarida hooyada uurka leh waa xaalad caafimaad  daro oo hooyada uurka leh ay ka dareemayso yaraanta heerka dhiigga, gaar ahaan hemoglobin(Hb), taas oo si muhiim ah u qaabilsan gudbinta oksijiinta unugyada jirka.

 

Hooyooyinka uurka leh waxay u badan tahay inay la kulmaan dhiig yari, sababtoo ah jirka ayaa u baahan in uu soo saaro dhiig dheeraad ah si uu u taageero koritaanka ilmaha iyo isbeddelada kale ee uurka.

 

Sababaha ugu waaweyn ee dhhig yari ku keenta hooyada uurka leh:

 

1. Yaraanta birta: Hooyooyinka uurka leh waxay u baahan yihiin bir dheeri ah si ay u taageeraan horumarka ilmaha, taasoo sababi karta in birta jirka uusan ku filneyn, taasoo keenta anemia iron-deficiency.
2. Isbeddelka dhiigga: Uurka wuxuu sababi karaa in xubnaha dhiigga ee hooyadu ay ku jiraan xaalad dheeraad ah, taas oo keenta in heerka hemoglobin uu hoos u dhaco.
3. Cunto xumo: Cuntada aan ku filneyn ee ay hooyadu qaadato waxay sidoo kale sababi kartaa yaraanta nafaqooyinka muhiimka ah sida folate, birta, iyo B12, kuwaas oo muhiim u ah samaysashada dhiigga caafimaadka qaba.

 

Calaamadaha dhiig yarida ee hooyada uurka leh:

• Daal iyo tabar-darro
• Heerka neefsashada oo kacsan
• Lahaanshaha midab la’aan maqaarka ama miiqma
• Dhibaatooyinka caloosha sida matag ama calool xanuun

 

Daaweynta dhiig yarida ee hooyada uurka leh:

 

1. Cuntooyinka nafaqo leh: Hooyooyinka uurka leh waxaa lagula talinayaa inay cunaan cuntooyin hodan ku ah birta (sida hilibka cas, kalluunka, iyo digirta) iyo folate (sida khudaarta cagaaran iyo miraha) si ay u taageeraan caafimaadka dhiigga.
2. Daawooyinka birta: Dhakhaatiirta ayaa badi kuu qori doona kiniinada birta si loo kordhiyo heerarka birta ee jirka, haddii hooyadu ay leedahay dhiig yari sababtoo ah bir la'aan.
3. Folate iyo Vitamin B12: Xitaa haddii ay jiraan qasabna aysan jirin baahiyo kale oo dheeri ah, dhakhaatiirta ayaa badiyaa ku talin kara in la qaato waxyaabo kale oo nafaqo ah sida folate ama B12 si looga hortago dhiig yari ka dhalata nafaqo xumo.

Had iyo jeer waxaa muhiim ah in hooyada uurka leh ay la tashato dhakhtarka si loo qiimeeyo xaaladda caafimaad iyo in la helo qorshe daaweyn oo ku habboon.